Τόκυο - το πάρκο των ηρώων

Την εποχή που είναι ανθισμένες οι κερασιές, εκατέρωθεν του δρόμου που οδηγεί στο Yasukuni, υπάρχουν παραταγμένα δεκάδες κιόσκια με street food. Άλλα μικρά, όπου απλά παίρνεις κάτι στο χέρι, άλλα μεγαλύτερα, στο πίσω μέρος των οποίων έχουν στηθεί αυτοσχέδια εστιατόρια όπου μπορείς να καταναλώσεις το φαγητό που μόλις έχει φτιαχτεί μπροστά σου. Τακογιάκι, οκονομιγιάκι, κρέατα ή ψάρια ψημένα στα κάρβουνα, σόμπα - κάθε περίπτερο ειδικεύεται σε κάτι διαφορετικό. Οι μυρωδιές που σπάνε τη μύτη και το θέαμα των ανθρώπων που συνωστίζονται μπροστά από τα φαγητά, δε γίνεται να αφήσει κανένα ασυγκίνητο. Έτσι τελικά οι περισσότεροι περαστικοί ενδίδουν και σταματούν σε κάποιο από τα πολύχρωμα κιόσκια, συνδυάζοντας ένα γρήγορο σνακ με μια μικρή ξεκούραση από το περπάτημα.

Μετά τα κιόσκια αυτά, υπάρχει ένα από τα σημεία αναφοράς της περιοχής – μια τεράστια μπρούτζινη πύλη τόριι. Εκεί κάπου, αρχίζει να γίνεται αντιληπτό το ότι βρίσκεσαι σε ένα ακόμη πάρκο, καθώς ο δρόμος ‘ανοίγει’ σε μια φαρδιά πλατεία στολισμένη με πολλές κερασιές. Την εποχή της σακουρά, εδώ γίνεται κάθε μέρα μια μικρή ‘γιορτή’. Το μέρος γεμίζει με πάγκους και τραπέζια που εξυπηρετούν τα υπαίθρια εστιατόρια που ‘παρατάσσονται’ στην περίμετρό της πλατείας, ενώ από τις παρυφές των πάγκων αυτών, ξεκινάει το ατελείωτο χαλί των μπλε υποστρωμάτων του χανάμι, που είναι λες και ξεφυτρώνουν την άνοιξη από την ιαπωνική γη…

Στο τέλος της μικρής και χαρούμενης αυτής λεωφόρου, ξεπροβάλλει εντυπωσιακά μια τεράστια ξύλινη πύλη. Οι πόρτες είναι στολισμένες με ένα χρυσό δεξαεξάφυλλο χρυσάνθεμο, ένα σύμβολο που ουσιαστικά αναγγέλλει ότι μπαίνεις σε ένα χώρο αυτοκρατορικό. Πράγματι, η πύλη αυτή είναι η κύρια είσοδος του Yasukuni, ενός ναού άρρηκτα συνδεδεμένου με την αυτοκρατορική οικογένεια - πέρα από το γεγονός ότι αυτή τον έχει κατασκευάσει, είναι γεμάτος με αυτοκρατορικά σύμβολα και δώρα, ενώ οι τελετές που ακολουθούνται είναι ίδιες με αυτές της ιαπωνικής αυλής. Ο σημαντικότατος αυτός ναός, αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά σύμβολα της χώρας, καθώς στο ιερό του βρίσκονται ‘ενταφιασμένες’ περί τα δυόμιση εκατομμύρια ψυχές ανθρώπων που έχουν πεθάνει, από το 1860 και μετά, πολεμώντας για την Ιαπωνία.

Η επίσκεψη στο πάρκο του Yasukuni, δεν εξαντλείται στην επίσκεψη στο ναό. Στα δεξιά του ναού, υπάρχει το Yushukan, ένα εξαιρετικό πολεμικό μουσείο, μέσα στο οποίο φιλοξενούνται εκθέματα από την μεσαιωνική περίοδο της ιστορίας της Ιαπωνίας και μετά. Οι αρχικές αίθουσες είναι αφιερωμένες κυρίως στα χρόνια πριν και μετά την περίοδο των πολεμιστών σαμουράι.

Εδώ δυστυχώς, η υποστήριξη των εκθεμάτων με επιγραφές και στην αγγλική γλώσσα είναι είτε εξαιρετικά λιτή, οπότε δεν είναι εύκολο να διατηρηθεί το ενδιαφέρον του επισκέπτη. Σιγά-σιγά όμως και καθώς οι αίθουσες αρχίζουν να καταπιάνονται με την νεότερη ιστορία της χώρας, ο καταιγισμός των εκθεμάτων γκρεμίζει τα γλωσσικά εμπόδια και παρασέρνει τον επισκέπτη. Αιματοβαμμένες στολές, γράμματα στρατιωτών προς τις οικογένειές τους, προσωπικά αντικείμενα, φωτογραφίες, βίντεο από πολεμικά επίκαιρα και τέλος ένα τεράστιο αφιέρωμα στον πόλεμο του Ειρηνικού.

Η κορυφαία αίθουσα του μουσείου, βρίσκεται περίπου ‘θαμμένη’, κάπου στο μέσον του. Είναι μια αίθουσα  αφιερωμένη στην τελετή του shokon, τη διαδικασία με την οποία ιερείς σίντο, απέθεταν τις ψυχές των νεκρών πολεμιστών στα άδυτα του ναού Yasukuni. Είναι ένας χώρος ιερός, καθώς στο σχετικά μικρό δωμάτιο με τον χαμηλό φωτισμό, βρίσκεται το αυθεντικό ξύλινο παλανκίνο, που ‘οδηγούσε’ το πνεύμα των ηρώων προς την αποθέωση και κατά κάποιο τρόπο είναι ένας ο σύνδεσμος του μουσείου με τον παρακείμενο ναό.

Η τελευταία αίθουσα του μουσείου, δε θα μπορούσε παρά να είναι αφιερωμένοι στους τελευταίους σαμουράι της Ιαπωνίας, τους πιλότους καμικάζι. Σε πέντε-έξη τεράστιες προθήκες, υπάρχουν φωτογραφίες από εκατοντάδες νέους ανθρώπους που έδωσαν (ποιος ξέρει άραγε?) χωρίς δισταγμό τη ζωή τους σε ένα κοινό για την πατρίδα σκοπό.

Μια από τις πιο δυνατές εκπλήξεις της επίσκεψης στο πάρκο του ναού Yasukuni και μια αποφόρτιση τα βαριά συναισθήματα και σκέψεις που αφήνει η επίσκεψη στο Yushukan, είναι το τουρνουά σούμο που γίνεται στις αρχές κάθε Απριλίου. Πίσω από το ναό, σε μια υπαίθρια χωμάτινη παλαίστρα, μια ανάσα δίπλα από τους θεατές που παρακολουθούν τα τεκταινόμενα καθισμένοι στο έδαφος, αγαθοί γίγαντες παλεύουν κάτω από τα λεπτεπίλεπτα άνθη της κερασιάς.

Ο περίπατος αυτός, στην καρδιά του μεταβιομηχανικού Τόκυο, συνοψίζει όλα όσα συνθέτουν την ψυχή της Ιαπωνίας. Οι περιποιημένοι κήποι, το ανθισμένο κλαδί της κερασιάς, η φωτογραφία ενός ήρωα καμικάζι, ο ναός του σίντο, η παλαίστρα του σούμο και τα αυτοκρατορικά χρυσάνθεμα, συνθέτουν μια εικόνα της παλιάς Ιαπωνίας και ανοίγουν στο μυαλό του ξένου ένα παραθυράκι κατανόησης της καρδιάς και του μυαλού του σύγχρονου Ιάπωνα.